Keek op de week

1 nov 2024

Bananenrepubliek?

En plots was daar een nieuwe politieke kwalificatie: “Ik heb geen ruggengraat van een banaan”, aldus Geert Wilders. Aanleiding was de poging van Wilders om, buiten de kamer om, een noodwet af te kondigen. Volgens Wilders moest er een noodwet komen om de instroom van asielzoekers tegen te gaan. Uiteindelijk lukte het zijn eigen minister niet om tot een zogenoemde dragende motivatie te komen en nu heeft men een akkoord bereikt over een andere nieuwe werkelijk, namelijk de “Asielnoodrechtwet”. Deze keer wel via de normale parlementaire route.

De nieuwe plannen moeten zorgen voor de “aller strengste asielmaatregelen” in Nederland ooit. Ik vrees dat het de “aller slechtste asielmaatregelen” worden. Landelijk schaft men een aantal belangrijke instrumenten af en gooit het vervolgen over de schutting bij gemeenten. Zowel het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers), als ook de VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) roepen op om het niet te doen. “Wat los je er mee op?”. De VNG verwacht chaos voor Nederlandse gemeenten, die dit beleid moeten uitvoeren of het anders zelf maar moeten oplossen.

De maatregelen zouden gericht moeten zijn, aldus de coalitie, om instroom te beperken, maar lijken vooral bedoeld om het verblijf van de asielzoeker en de (tijdelijke) statushouder te frustreren. Bovendien zal het voor gemeenten een stuk lastiger worden om voorzieningen te treffen voor deze doelgroep. De regeling Brood-Bad-Bed wordt afgeschaft, wat betekent dat deze mensen vermoedelijk op straat komen te wonen, met alle gevolgen van dien. Ook vervalt de huisvestingstaakstelling voor gemeenten. Deze taakstelling bepaalt hoeveel statushouders gehuisvest moeten worden in de gemeente. Hierdoor zullen sommige gemeenten niet hun verantwoording oppakken en het overlaten aan andere gemeenten.

Dat Geert Wilders blij is met deze maatregelen is niet verwonderlijk. Wat mij meer verwondert is dat onze Minister-President blijft zeggen dat Nederland een asielcrisis heeft, ondanks dat allerlei serieuze organisaties zeggen dat dit niet klopt. Nederland heeft een opvangcrisis. Ik kan hier alle maatregelen verder opsommen, maar geen van deze maatregelen draagt bij aan het oorspronkelijke doel van deze regering, namelijk beperken van de asielinstroom. De maatregelen pakken ook geen crisis aan, want het lijken maatregelen te zijn om toekomstige asielzoekers af te schrikken naar Nederland te komen. Dat laatste zal niet werken, als je vlucht voor oorlog, rampspoed, het ontbreken van mensenrechten enz. zal Nederland (Europa) een veel betere optie zijn voor vele vluchtelingen dan te blijven in een onveilig land.

De huidige realiteit is dat, als we de asielinstroom nu al niet aankunnen, er ons nog veel te wachten staat.

In april 2023 was ik, je kan het je nu niet meer voorstellen, in Libanon voor een vakantie. Ik heb toen door het hele land kunnen reizen, zo ook door de Bekaa Vallei, op dat moment verbleven daar ongeveer een miljoen Syrische vluchtelingen onder de bescherming van de VN. Vluchtelingen die allemaal wachten op een definitieve bestemming ergens op de wereld. Door de huidige situatie in Libanon zijn een deel van die mensen weer op de vlucht geslagen. Tel daarbij op dat er momenteel veel mensen dakloos zijn geworden in andere delen van Libanon, er ongeveer 2 miljoen ontheemden vast zitten in Gaza en het hoogst onwaarschijnlijk is dat het verder rustig blijft in het Midden-Oosten. Als we dan ook zien dat Oekraïne nog steeds in oorlog is, kan je gerust zeggen dat het er in de wereld best onrustig aan toe gaat. Los van deze stroom vluchtelingen worden wij door verschillende organisaties ook gewaarschuwd voor stromen vluchtelingen als gevolg van het veranderen van het klimaat. Met andere woorden: er zou de komende maanden/ jaren best nog weleens een enorme migratie aan kunnen komen.

Zou het dan niet verstandiger zijn om maatregelen te treffen die wel zoden aan de dijk zetten, in plaats van symboolpolitiek te bedrijven? Zou het niet goed zijn om juist niet de Spreidingswet af te schaffen, die alle gemeenten verplicht verantwoording te nemen? Dat niet alleen Budel asielzoekers een plaatsje biedt, maar dat alle gemeenten hun evenredige verantwoording nemen?
Dat we haast maken met fatsoenlijke huisvesting, met een streng maar humaan asielbeleid, met een duidelijke en snelle asielprocedure, scholing voor kinderen. En zou het ook niet goed zijn om mensen, die hier toch zijn, ook in te zetten om wat ruimte te verschaffen op de arbeidsmarkt, zodat mensen niet jaren zinloos zitten te wachten op een beslissing, maar in alle waardigheid kunnen bijdragen aan zichzelf, hun gezin en onze samenleving?

Heel hard boe roepen aan de grens van Nederland gaat ons niet helpen om de problemen rondom asiel op te lossen. Het probleem van dit kabinet is dat zij illusiepolitiek bedrijven, alsof een landje met de grote van Nederland de asielproblematiek op deze wijze buiten de deur kan houden. Het is veel effectiever, in Europees verband, beleid te maken om te voorkomen dat migranten die niet vluchten voor geweld, maar om andere redenen, eerder te doen terugkeren. Tegelijkertijd zie je dat er in Europa ook een andere wind is gaan waaien. In veel landen is migratie een belangrijk onderwerp, niet alleen in Europa. In de Amerikaanse verkiezingsstrijd is het een van de belangrijkste thema’s. Nederland zou zijn rol beter kunnen oppakken door op die podia in te zetten op internationale samenwerking en gezamenlijk beleid.

En ik realiseer mij dat sommige, bij lezing, zullen reageren met: “Ja en onze jongeren dan?” Ook voor deze doelgroep moeten wij zorgen voor huisvesting, wat mij betreft gaat dat hand in hand. Laten we ervoor zorgen dat deze doelgroepen geen tegenstanders van elkaar worden op de huizenmarkt, maar lotgenoten met eenzelfde wens, een eigen plekje om te kunnen wonen en je (eventuele) kinderen veilig en gelukkig te laten opgroeien.